Her kadının sevdiği ve kullanmaktan büyük zevk aldığı değerli taş türleri arasında pırlanta yer alır. Küpe, kolye, bileklik ve yüzüklerde sıkça kullanılan pırlanta oldukça değerli ve göz alıcı parlaklığa sahip bir taştır. Taşın parlaklığı ve ışıltısı kadınların beğenisini kazanır. Pırlantaya değer kazandıran birçok faktör bulunur. Bunlardan bir tanesi de pırlantanın kaç karat olduğudur. Eğer kendinize ya da sevdiklerinize pırlanta aksesuar satın almak istiyorsanız öncelikle kaç karat olduğu hakkında bilgi sahibi olmanız gerekir. Bu yazımızda pırlantalar hakkında detaylı bilgiler vereceğiz.
Pırlantada Karat Ne Demek?
Pırlantanın ağırlık ölçüsünü “karat” terimiyle anlatılır. keçiboynuzu çekirdek ağırlığı olarak ifade edilen karat, kalite konusunda da oldukça önemli bir etkendir. Her 1 karat 100, yarım karat 0.50 puana denk gelir.
Elmasın kesim işlemi bittikten sonra ortaya değerli taşlar kalır. Bu taşların değeri karatın büyüklüğüne göre artış gösterir. Pırlantanın maddi değeri belirlenirken karat büyük oranda rol oynar. Burada karat ile ağırlığın farklı olduğunu bilmek gerekir. Ağırlığın fazla olması, boyutunun da büyük olduğu anlamını taşımaz. Pırlantaya değer kazandıran etkenler şunlardır:
● Renk
● Kesim
● Berraklık.
Burada bahsedilen faktörlere pırlantada 4C kuralı adı verilir. 4C kuralı doğrultusunda pırlantaya değer biçmek mümkündür.
1 Karat Kaç Gramdır?
Her kadının evlilik aşamasına geldiğinde hayallerini süsleyen bir pırlanta tektaş yüzük bulunur. Dolayısıyla özellikle son yıllarda evlilik tekliflerinin pırlanta yüzükle yapılması adet hâline gelmiştir. Pırlantanın değerli bir taş olması, erkeklerin hayatındaki kadına verdiği önemi gösterme için somut bir yoldur. Ayrıca pırlantanın parlak ve ışıltılı durması, gelin olma yolunda giden kadınlara verilen kıymeti ifade etmeyi sağlar. Ancak pırlanta söz konusu olduğunda birçok detaya dikkat edilmesi gerekir. Pırlantanın kaç karat olduğu da bu önemli detaylardan bir tanesidir. Sırf pırlanta diye değeri düşük yüzüklerin alınması, maddi ve manevi açıdan olumsuz bir durum teşkil edebilir. Bu nedenle bütçe doğrultusunda kaç karatlık bir pırlanta seçileceğine dikkat etmek gerekir.
1 karat pırlantanın ağırlığı yaklaşık olarak 200 mg’dır. Ortalama olarak 0.2 grama denk gelen 1 karat, pırlantanın değerini ifade eder. Mücevher söz konusu olduğunda irili ufaklı karat cinsinden ya da küçük ağırlıktaki taşlar da satışa sunulur. Tüm değerli taşların ölçümü yapılırken karat cinsi kullanılır. Birçok kişi, “pırlantada kaç karat iyidir?” sorusunun cevabı hakkında araştırma yapar. Bu soruya net bir cevap verebilmek için parmak büyüklüğünü, pırlantanın şeklini ve ağırlığını bilmek gerekir. Piyasadaki pırlantaların değeri değişiklik gösterir. Günümüzde ortalama olarak 1 karat pırlantanın fiyatı minimum 25 bin tl civarındadır. Daha ekonomik segmentten oluşan pırlantalar da bulunur. Düşük bütçeyle kaliteli ve parlak bir seçim yapmak için 4C kuralını dikkate alarak, farklı model alternatiflerini değerlendirmek gerekir.
Karatın Tarihçesi
Karat ağırlığını hesaplamak için keçiboynuzu tohumları kullanılırdı. İlk mücevher tüccarları, tek biçimli tohumları denge terazilerine koyarak ölçüm yaparlardı. Değerli taşları keçiboynuzu tohumuyla ölçerek, değerini öğrenirlerdi. O zamanki şartlar doğrultusunda keçiboynuzu tohumuyla, değerli taşın eş değerde olduğuna dair bir inanç vardı. Ancak daha kesin ölçüm tekniklerinin bulunmasıyla birlikte, bu şekilde değer biçmenin yanlış olduğu anlaşıldı.
Karat, 1500 yılından önce tüccarların altını ölçmek için kullandığı bir terimdir. Zamanla her ülke, daha tutarlı ve doğru ölçüm yapmak için kendi yöntemini geliştirdi. 1871 yılında Paris’teki Kuyumcular Sendikası Odası, 205 mg’lık karatın kabul etmesini önerdi.
1877 yılına gelindiğinde elmasları ve değerli taşları tartmak için uluslararası karatı standart olarak kabul etti. 1907 yılında Ağırlıklar ve Ölçümler Üzerine Dördüncü Genel Konferans düzenlendi. Burada 200 mg ağırlık olarak kurulan metrik karat onaylandı. Kısacası 20. yüzyılın başlarında karat ağırlığı 200 miligram olarak belirlendi.
Karatın tarihçesi araştırıldığında “iki dirhem bir çekirdek” deyiminin nereden geldiğine de rastlanır. Keçiboynuzu çekirdeğinin dört tanesinin bir dirhem etmesi, karat ağırlığını açıklardı. Deyim, o günlerden bu günlere gelerek farklı anlamları ifade etmek için kullanıldı. Bir satıcının iki dirhemlik bir satış yaparken 1 çekirdeği fazladan tartması, alıcının itibarlı olduğunu gösterirdi. Buna göre şık ve temiz giyinen kişilere “iki dirhem bir çekirdek” denir.
Pırlantada Karat ve Pırlantanın Değeri Nasıl Belirlenir?
Pırlantanın değerini etkileyen faktörlerin başında büyüklüğü yer alır. Pırlanta, çok duyarlı terazilerle tartılarak, karat cinsinden ağırlığı hesaplanır. Pırlanta ağırlığı, gram olarak ifade edilmez. Ağırlığın 1 karattan az olduğu pırlantalarda, ölçüm için santim terimi kullanılır. Yeni 0.20 gramlık bir pırlanta için 20 santim ifadesini kullanmak doğru durur. Ancak 1 karattan büyük olan pırlantalarda, virgülden sonraki kısım santim olarak ifade edilir. Buna göre; 1,30 karat bir pırlanta; 1 karat 30 santimdir.
Yüksek karatlı bir pırlanta maddi açıdan oldukça değerlidir. Doğada az sayıda bulunan değerli pırlantalar, gösterişli olmasıyla da beğeni kazanır. Parlaklığa ve büyüklüğe önem veren kadınlar, 1 karat ve daha büyük pırlantaları kullanmaktan büyük bir haz duyar.
Pırlanta, doğada çok küçük parçalar hâlinde bulunur. Oldukça değerli olan yüksek karat pırlantalar için kesim değeri de önemlidir. Pırlantaya yapılan kesimin doğru yapılması, değerini koruması açısından oldukça önemlidir. Kesimde en az zararla işlem yapma gerekir. Kesim esnasında pırlanta üzerinde 57 yüzey oluşur. Bu nedenle kesim işleminin çok zor ve itina gerektirdiğini söyleyebiliriz. Pırlantayı kesen kişinin bilgi ve tecrübe sahibi olması gerekir.
Pırlanta değeri ölçülürken hassas tartı kullanılır. Bir gramın yüzde bir oranındaki pırlantalar bile çok değerlidir. Yüksek karatlı pırlantaların çok değerli olduğun söylemek tek başına yeterli değildir. Tek başına karat ile değer belirlenemez.
Yüzüklerde Karat Neden Önemlidir?
Nerdeyse tüm kadınların severek kullandığın takılar arasında yüzük yer alır. Yüzük ise özellikle evlilik tekliflerinde pırlanta ile özdeş hâle gelmiştir. Bu kadar değerli bir türün özel ve önemli olmasının arkasında karatı yer alır. Karat esasen bir ağırlık ölçüsüdür. Pırlantanın görsel boyutunu ifade etmek için kullanılır. Bir elmasın büyüklüğünü değil de ağırlığını karat ile ölçeriz. Karat 100 eşit parçadan oluşur. Bir nokta 01 ya da başka bir deyişle 1/100 karata eşittir. Pırlantada kesimlerine göre de karat değeri belirlenir. Kesim olarak sıklıkla yuvarlak kesim kullanılır. Yuvarlak kesimler 0.01 ile 2 karat arasında değere sahiptir. Bir diğer kesim modeli olan prenses ise en az 0.01 en fazla 2.30 karat ölçülerden oluşur. Her kesimin kendine has bir karat ağırlığı bulunur.
Bir diğer pırlanta kesimi de ovaldir. Klasik yuvarlak pırlantanın bükülmesiyle oluşturulan şekil, oldukça göz alıcı bir görünüme sahiptir. Çok yönlü ve zarif olan oval kesim modeller, ellerin ilgi çekici hâle gelmesini sağlar. Seçenekler arasından karar verirken birçok detayın iyi bir şekilde düşünülmesi gerekir. Modele karar verdikten sonra bütçe doğrultusunda ve 4C kuralına göre seçim yapılmalıdır. Bu şekilde dikkatli bir seçim yaparak evlilik teklifi organizasyonu hazırlamak mümkündür.
